การค้นหาข้อเท็จจริงที่เกี่ยวกับรายจ่ายสุขภาพที่ประชาชนต้องจ่ายด้วยตนเองในประเทศไทย

จากการที่ประเทศไทยเข้าสู่หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าตั้งแต่ปี 2545 เป็นต้นมาแม้ว่าจะทำให้รายจ่ายด้านสุขภาพของภาครัฐเพิ่มสูงขึ้น แต่ส่งผลให้อุบัติการณ์ภาวะครัวเรือนล้มละลาย อุบัติการณ์ของครัวเรือนที่ต้องกลายเป็นครัวเรือนยากจนภายหลังจากการจ่ายค่ารักษาพยาบาล และรายจ่ายสุขภาพที่ประชาชนต้องจ่ายด้วยตนเอง (Out of pocket: OOP) ลดลง   จากงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับรายจ่ายด้านสุขภาพของประเทศไทยในช่วงระยะเวลา 10 ปีที่ผ่านมาส่วนใหญ่จะแสดงให้เห็นถึงความสำเร็จจากการมีระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า บางส่วนศึกษาถึงสาเหตุของการล้มละลายจากรายจ่ายสุขภาพจากการใช้บริการในสถานพยาบาล และศึกษาเกี่ยวกับปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการล้มละลายที่มาจากรายจ่ายด้านสุขภาพ เช่น ระดับเศรษฐานะของครัวเรือน หรือครัวเรือนที่อยู่ในแต่ละภูมิภาค อย่างไรก็ตามจากงานวิจัยต่าง ๆ ที่ผ่านมาพบว่ายังไม่มีการศึกษาในประเด็นรายจ่ายด้านสุขภาพหรือการเปรียบเทียบค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพจำแนกตามลักษณะของครัวเรือนที่มีภาวะพึ่งพิง เช่น ผู้พิการ ผู้สูงอายุ และเด็ก แม้จะมีเศรษฐานะในระดับเดียวกัน นอกจากนี้การศึกษาต่าง ๆ ที่ผ่านมายังไม่มีการวิเคราะห์หรือจำแนกรายจ่ายด้านสุขภาพของประชากรในแต่ละเขตสุขภาพซึ่งมีผลต่อการวางแผนจัดบริการด้านสุขภาพของแต่ละเขต รวมถึงไม่ได้มีการวิเคราะห์ถึงความสัมพันธ์ระหว่างค่าใช้จ่ายของครัวเรือนในด้านสุขภาพกับค่าใช้จ่ายของครัวเรือนในด้านอื่น ๆ  ดังนั้น การศึกษานี้จึงเน้นศึกษารายจ่ายสุขภาพที่ประชาชนต้องจ่ายด้วยตนเองและศึกษาความสัมพันธ์ของรายจ่ายด้านสุขภาพกับรายจ่ายด้านอื่น ๆ ตามลักษณะของครัวเรือนในช่วงก่อนและหลังการมีหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า ซึ่งหากมีข้อมูลดังกล่าวจะเป็นประโยชน์ในการพัฒนานโยบายสาธารณะและช่วยให้ผู้กำหนดนโยบาย กำหนดนโยบายหรือออกมาตรการที่เหมาะสมสำหรับครัวเรือนโดยเฉพาะครัวเรือนที่มีภาวะพึ่งพิง ทั้งในระดับประเทศและเขตสุขภาพต่อไปในอนาคต