Policy Brief ฉบับที่ 169: วัคซีนป้องกัน ‘โรคติดเชื้อนิวโมคอคคัส’ ในเด็กไทย กับความคุ้มค่า และการบรรจุในบัญชีวัคซีนหลักแห่งชาติ

โรคติดเชื้อนิวโมคอคคัส เป็นโรคติดเชื้อในระบบร่างกายที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Streptococcus pneumonias (S.pneumonias) ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้เกิดความพิการหรือเสียชีวิตได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากเป็น ‘โรคติดเชื้อแบบรุนแรงและแพร่กระจาย’ (Inessive Pneumococcal Disease:IPD) เช่น โรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ โรคติดเชื้อในกระแสเลือด ซึ่งส่งผลให้เด็กติดเชื้อที่อายุต่ำกว่า 5 ปี เสียชีวิตสูงถึงร้อยละ 11 และยังเป็นสาเหตุของโรคแทรกซ้อนรุนแรง ได้แก่ โรคลมชัก (epilepsy) ภาวะสูญเสียการได้ยิน (hearing loss) และถาวะบกพร่องทางประสาทพัฒนาการ (neurodevelopmental impairment) เชื้อดังกล่าวยังเป็นสาเหตุทำให้เกิดโรคอื่นๆ เช่น โรคปอดอักเสบ และโรคหูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลันอีกด้วย

โรคติดเชื้อนิวโมคอคคัส สามารถป้องกันได้ด้วยวัคซีน Pneumococcal Conjugate Vaccine (PCV) ทว่าปัจจุบันยังไม่ได้อยู่ในบัญชีวัคซีนหลักแห่งชาติ และยังไม่ถูกบรรจุในแผนงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค (Expanded Program on immunizatuin;EPI) ของประเทศไทย

ในอดีตมีการศึกษาความคุ้มค่าของวัคซีน PCV ในประเทศไทย แต่เนื่องจากผลการศึกษามีความขัดแย้งกัน จึงมีข้อเสนอให้การศึกษาเพิ่มเติม และปรับปรุงข้อมูลด้านระบาดวิทยาและประสิทธิผลของวัคซีนให้ทันสมัยและเป็นปัจจุบัน