ประเด็นท้าทายในระบบสุขภาพหลังจากการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19: การสำรวจความคิดเห็นในประเทศไทย

การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ถือเป็นวิกฤตของระบบสุขภาพในการรับมือและบริหารทรัพยากรเพื่อตอบสนองต่อสถานการณ์ฉุกเฉินทางสาธารณสุข ในขณะเดียวกันก็ถือเป็นโอกาสที่ผู้บริหารและบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุขได้ทบทวนและถอดบทเรียนของระบบสุขภาพ ทั้งด้านการปรับใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการแพทย์ และการปรับรูปแบบการบริการสำหรับชีวิตวิถีใหม่ (New Normal) เพื่อเตรียมความพร้อมระบบสุขภาพไทยในอนาคต การวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อระบุประเด็นท้าทายในระบบสุขภาพประเทศไทยในยุคหลังสิ้นสุดการระบาดของโรคโควิด 19 โดยมีวิธีวิจัยรูปแบบตัดขวาง ณ จุดเวลาใด เวลาหนึ่ง (cross-sectional study) จากการเก็บข้อมูลแบบสอบถามออนไลน์ (SurveySparrow®) ซึ่งผู้วิจัยได้ทบทวนวรรณกรรมแบบกำหนดขอบเขต (scoping review) และคัดเลือกประเด็นท้าทาย 6 ประเด็นหลักที่เกิดขึ้นในต่างประเทศ ได้แก่ (1) ด้านบุคลากร (2) ด้านสิ่งแวดล้อม (3) ด้านการสื่อสาร (4) ด้านการปกครองส่วนท้องถิ่นในด้านสาธารณสุข (5) ปัจจัยทางสังคม และ (6) ด้านเทคโนโลยีทางการแพทย์ เพื่อสอบถามปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับประเด็นความท้าทายในบริบทประเทศไทยและวิเคราะห์ผลเพื่อจัดลำดับความสำคัญประเด็นท้าทายของระบบสุขภาพที่สามารถใช้เป็นจุดค้านงัดในการพัฒนาระบบสุขภาพภายหลังการยุติการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 จากผลการศึกษาพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามทั้งหมด 441 คน ร้อยละ 80.0 เป็นบุคลากรในหน่วยงานด้านสุขภาพ และส่วนใหญ่เห็นด้วยกับปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับประเด็นความท้าทายที่ผู้วิจัยคัดเลือก และมีประเด็นอื่น ๆ ที่กลุ่มตัวอย่างเสนอนอกเหนือมาเล็กน้อย โดยสรุป ผลการวิจัยเบื้องต้นสามารถใช้เป็นข้อมูลนำเข้าเพื่อการพัฒนานโยบายและดำเนินการศึกษาต่อในเชิงลึกได้ โดยประเด็นที่เป็นประโยชน์ต่อระบบสุขภาพของประเทศไทยต่อไป

ศึกษาข้อค้นพบเพิ่มเติมได้ในวารสารวิชาการสาธารณสุข ปีที่ 32 ฉบับที่ 2