15 ปี HITAP 15 การทำงานเด่น (part1) 5 ผลงานในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติเพื่อคนไทยทุกคน
วันที่ 20 ตุลาคมถือเป็นวันการดูแลสุขภาพอิงหลักฐานโลก หรือ World evidence-based healthcare day ที่มีขึ้นเพื่อสร้างความตระหนักถึงการใช้หลักฐานเชิงประจักษ์กับเรื่องของการดูแลสุขภาพ ซึ่งสอดคล้องกับการทำงานของ HITAP ที่สนับสนุนการตัดสินใจเชิงนโยบายด้วยข้อมูลหลักฐานที่เชื่อถือได้เพื่อระบบที่ดีขึ้น HITAP จึงขอใช้โอกาสนี้ฉลองการครบรอบ 15 ปีของการทำงานของ HITAP ในฐานะเป็นส่วนหนึ่งในการพัฒนาของระบบสุขภาพ HITAP อยากขอชวนมองย้อนการทำงานที่ผ่านมาผ่านซีรีส์ 15 ปี 15 ผลงานเด่นที่ HITAP ภูมิใจ
ต่อไปนี้คือ 5 ผลงานของ HITAP ในการพัฒนาระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติเพื่อช่วยให้คนไทยทุกคนมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
- กระบวนการพัฒนาชุดสิทธิประโยชน์ภายใต้ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
กระบวนการพัฒนาชุดสิทธิประโยชน์หรือUCBP เป็นกระบวนการในการคัดเลือกสิทธิประโยชน์ใหม่ ๆ เข้าในชุดสิทธิประโยชน์ หรือเพิ่มการเข้าถึงสิทธิประโยชน์ที่มีอยู่แล้ว กระบวนการนี้เปิดโอกาสให้ทุกภาคส่วนของสังคมมีส่วนร่วมในการเสนอสิทธิประโยชน์ใหม่ ๆ ทั้งผู้กำหนดนโยบาย บุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข นักวิชาการ รวมถึงภาคประชาสังคม ประชาชนทั่วไป เพื่อให้ได้ชุดสิทธิประโยชน์ที่สอดคล้องกับความต้องการของทุกภาคส่วนของสังคมอย่างแท้จริง ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา HITAP ได้มีส่วนในการดำเนินการร่วมกับทีมงานจากสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ตั้งแต่การสร้างการมีส่วนร่วม การคัดเลือกหัวข้อ จัดลำดับความสำคัญ กระบวนการนี้ช่วยให้เกิดชุดสิทธิประโยชน์มากมาย และล่าสุดได้มีการพัฒนาเว็บไซต์เพื่อให้ง่ายต่อการติดตามความก้าวหน้าในการดำเนินงาน และเสนอหัวข้อปัญหาจากกลุ่มต่าง ๆ มากยิ่งขึ้นได้แก่เว็บไซต์ https://ucbp.nhso.go.th/
- ผ้าอ้อมสำหรับผู้ใหญ่ การศึกษา 13 ปีเข้าสู่ชุดสิทธิประโยชน์
สิทธิประโยชน์ผ้าอ้อมสำหรับผู้ใหญ่มีให้กับผู้พิการที่มีปัญหาการขับถ่าย ช่วยให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยดีขึ้น การศึกษาของ HITAP เกี่ยวกับชุดสิทธิประโยชน์นี้มีขึ้นตั้งแต่ปี 2553 มีความพยายามจากหลายภาคส่วนในการผลักดันสิทธิประโยชน์นี้เป็นเวลาหลายปีจนในที่สุด หลังจากผ่านมา 13 ปี ชุดสิทธิประโยชน์ดังกล่าวก็ได้รับการประกาศบรรจุเข้าเป็นชุดสิทธิประโยชน์ในปี 2565
- การได้ยินในเด็ก
การได้ยินในเด็กถือเป็นปัญหาสำคัญและอาจแก้ไขได้หากรู้ปัญหาทันท่วงที ในเด็กแรกเกิดที่ไม่รู้ตัวว่าการได้ยินของตนผิดปกติ ต้องมีการตรวจคัดกรองโดยเฉพาะ หากได้รับการคัดกรองทันเวลาจะช่วยให้เด็กสามารถเข้าถึงการรักษา และอาจกลับมาใช้ชีวิตเหมือนคนหูปกติผ่านการผ่าตัดฝังประสาทหูเทียมได้ HITAP มีส่วนช่วยวิจัยทำให้มีการบรรจุสิทธิประโยชน์ทั้งการคัดกรองการได้ยินในเด็กแรกเกิดทุกคน และการผ่าตัดฝังประสาทหูเทียมในเด็กเมื่อไม่นานมานี้
- ป้องกันและรักษาการติดเชื้อ HIV
HITAP มีการทำงานในประเด็นเกี่ยวกับการป้องกันและรักษาการติดเชื้อ HIV มาอย่างยาวนาน ทั้งการให้ยาต้านไวรัสสูตรผสมสำหรับการป้องกันการถ่ายทอดเชื้อจากแม่สู่ลูก การศึกษาเพื่อลดการตีตราผู้ป่วยในสถานพยาบาลเพื่อช่วยให้ผู้ป่วยสามารถเข้าถึงการรักษาได้มากขึ้น จนถึงบริการป้องกันก่อนการสัมผัสเชื้อ (Pre–Exposure Prophylaxis ; PrEP) ในกลุ่มเสี่ยงสูง ในปัจจุบันประเทศไทยได้รับการยกย่องจากองค์กรนานาชาติว่าดำเนินการป้องกันและควบคุมโรคเอดส์ได้ดีที่สุดประเทศหนึ่งในโลก
- ล้างไตผ่านช่องท้อง (PD first) สู่การบำบัดทดแทนไตแบบต่อเนื่อง (CRRT)
HITAP สนันสนุนงานวิจัย และข้อเสนอเชิงนโยบายเกี่ยวกับการรักษาโรคไตมาอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่นโยบายการล้างไตทางช่องท้องทางเลือกแรก (PD first) สำหรับผู้ป่วยไตวายเรื้อรังเมื่อปี พ.ศ. 2551 จนถึงล่าสุดบริการบำบัดทดแทนไตแบบต่อเนื่อง (continuous renal replacement therapy – CRRT) สำหรับผู้ป่วยวิกฤตที่มีภาวะไตวายเฉียบพลัน ในปี 2565 ช่วยให้ผู้ป่วยไตวายทุกกลุ่มเข้าถึงบริการได้มากขึ้น ครอบครัวไม่ต้องล้มละลายจากค่าใช้จ่ายล้างไตที่สูงมากเมื่อเทียบกับรายได้ของครัวเรือนไทย
ติดตามซีรีส์ 15 ปี 15 ผลงานเด่นเพื่อระบบสุขภาพไทยเพื่อเข้าใจสิ่งที่ผ่านมา และก้าวต่อไปของระบบสุขภาพได้เร็ว ๆ นี้