โครงร่างการศึกษา การประเมินการเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือต่อการระบาดของโรคติดเชื้อ COVID-19 ของสถานพยาบาลโดยใช้กลไกและระบบสนับสนุนของยุทธศาสตร์ความปลอดภัยของผู้ป่วยและบุคลากรสาธารณสุข พ.ศ. 2561-2564

อันตรายที่เกิดขึ้นกับผู้ป่วยจากเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ทางการแพทย์เป็นปัญหาทางสาธารณสุขที่สำคัญซึ่งก่อให้เกิดการเสียชีวิตและสูญเสียปีสุขภาวะ (Disability-Adjusted Life Years: DALYs) ทั่วโลก เพื่อลดความสูญเสียที่เกิดจากเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ทางการแพทย์ในระดับนานาชาติจึงกระตุ้นให้ประเทศสมาชิกตระหนักถึงความสำคัญเรื่องความปลอดภัยของผู้ป่วยและให้ความสำคัญในการพัฒนานโยบายและการดำเนินงานด้านความปลอดภัยของผู้ป่วยในทุกระดับ ทั้งนโยบายระดับประเทศ กฎ/ระเบียบ/ข้อบังคับ ยุทธศาสตร์ แนวทาง การปฏิบัติ และระบบสนับสนุนการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง เพื่อเพิ่มความเข้มแข็งให้กับระบบสุขภาพและสอดคล้องกับนโยบายหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า (Universal health coverage)

เมื่อปี พ.ศ. 2560 ประเทศไทยได้ประกาศยุทธศาสตร์ความปลอดภัยของผู้ป่วยและบุคลากรสาธารณสุข (Patient and Personnel Safety หรือ 2P Safety) ระยะ 4 ปี (พ.ศ. 2561-2564) จากนั้น สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ร่วมกันขับเคลื่อนนโยบายและยุทธศาสตร์ฯ ความปลอดภัยของผู้ป่วยและบุคลากรสาธารณสุขทั้ง 5 ยุทธศาสตร์ เนื่องจากโดยยุทธศาสตร์ดังกล่าวจะสิ้นสุดระยะแรกลงในปี พ.ศ. 2564 จึงเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับการประเมินความก้าวหน้าและผลของการดำเนินงาน และประเมินผลการดำเนินงาน ตลอดระยะเวลา 4 ปีอย่างเป็นระบบ

และตั้งแต่มกราคม พ.ศ. 2563 สถานการณ์โรคติดเชื้อ COVID-19 ส่งผลให้ประเทศต่างๆ รวมถึงประเทศไทยมีแนวทางปฏิบัติในการเตรียมความพร้อมของสถานพยาบาลในด้านต่างๆ เพื่อที่จะสามารถให้บริการผู้ติดเชื้อ COVID-19 และผู้มารับบริการโรคอื่นๆ ได้อย่างเพียงพอ ข้อแนะนำและแนวทางปฏิบัติต่างๆ เพื่อควบคุมและป้องกันการติดเชื้อ COVID-19 ในสถานพยาบาลสอดคล้องกับเป้าหมายของยุทธศาสตร์ความปลอดภัยของผู้ป่วยและบุคลากรสาธารณสุขที่โรงพยาบาลหลายแห่งได้นำไปปรับให้เป็นแนวทางปฏิบัติที่สอดคล้องกับบริบทตั้งแต่ปี พ.ศ. 2562 เป็นต้นมา ซึ่งการดำเนินงานตามยุทธศาตร์ฯ อาจมีส่วนช่วยสนับสนุนสถานพยาบาลในการเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือกับสถานการณ์การระบาดโรคติดเชื้อ COVID-19 ดังนั้น จึงควรมีการประเมินว่าการดำเนินงานตามยุทธศาสตร์ฯ นี้ มีส่วนช่วยสนับสนุนได้มาก/น้อยเพียงใด และอย่างไร รวมถึงควรมีข้อเสนอแนะเชิงนโยบายอันจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาเครื่องมือหรือกลไกที่ช่วยสนับสนุนระบบบริการสาธารณสุขและบุคลากรผู้ปฏิบัติงานเพื่อเตรียมพร้อมและรับมือต่อสถานการณ์เช่นนี้ในอนาคต