รายงานวิจัย: การประเมินความคุ้มค่าและความเป็นไปได้ของบริการตรวจเพทซีทีในประเทศไทย

เครื่องเพทซีที (Positron emission tomography–computed tomography; PET/CT) เป็นเครื่องมือทางเวชศาสตร์นิวเคลียร์ที่ใช้เทคโนโลยีร่วมกันของเครื่อง PET (Positron Emission Tomography) และเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (Computed Tomography; CT) ใช้ในการตรวจดูความผิดปกติของเซลล์ระดับเมตาบอลิซึม (metabolism) ซึ่งเป็นการถ่ายภาพทางด้านรังสีที่ตรวจวัดอนุภาคโพสิตรอนที่ปล่อยจากตัวผู้ป่วยหลังจากได้รับสารเภสัชรังสีเข้าไปในร่างกาย PET/CT เป็นเทคโนโลยีที่มีประสิทธิภาพสูงในการตรวจวินิจฉัยโรคหลายข้อบ่งชี้ (indication) ในปัจจุบันข้อบ่งชี้ในการตรวจวินิจฉัยด้วย PET/CT ของประเทศไทยยังไม่เป็นมาตรฐานและมีข้อจำกัดในการพัฒนาเกณฑ์ข้อบ่งชี้ในประเทศไทยเนื่องจากเป็นเทคโนโลยีใหม่ ตลอดจนราคาในการตรวจต่อครั้งค่อนข้างสูงซึ่งผู้ป่วยไม่สามารถรับผิดชอบค่าใช้จ่ายจำนวนมากได้ส่งผลให้จำนวนการตรวจน้อย อีกทั้งกรณีของโรคค่อนข้างหลากหลายทำให้ยากในการกำหนดมาตรฐานจึงได้มีการรวบรวมหลักฐานทางวิชาการที่แสดงข้อบ่งชี้อันเหมาะสมของการใช้ PET/CT จากต่างประเทศ นอกจากนี้ การจัดบริการการตรวจวินิจฉัยด้วย PET/CT จำเป็นต้องมีความพร้อมทั้งในด้านบุคลากรและเครื่องมือ (เครื่อง PET/CT และสารเภสัชรังสี) ปัจจุบันมีการให้บริการอยู่ในโรงเรียนแพทย์เป็นส่วนใหญ่ หากมีการส่งเสริมให้มีการเข้าถึงการตรวจวินิจฉัยด้วย PET/CT จำเป็นต้องพิจารณาถึงความเป็นไปได้ในการจัดบริการในหลายมิติ ได้แก่ ความสามารถในการรองรับผู้ป่วย ความคุ้มค่าและภาระงบประมาณของการตรวจวินิจฉัยร่วมด้วย